3o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ "ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ"

Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για εσάς;

Είμαι φιλόλογος, έχω κάνει το διδακτορικό μου στον Οδυσσέα Ελύτη, έχω γράψει βιβλία εξωσχολικά για τη Λογοτεχνία και κάνω κριτική βιβλίου. Ασχολούμαι πολλά χρόνια με τον Ελύτη, από το 1979, που πήρε το Νόμπελ. Ασχολούμαι σαν να είναι προσωπική μου υπόθεση.

Γιατί αγαπά ο Ελύτης τόσο πολύ την Ελλάδα;

Αγαπά την Ελλάδα γιατί είναι όμορφη. Έχει τα ομορφότερα τοπία στον κόσμο. Ας έχουν οι άλλοι άλλα μεγαλεία να επιδείξουνε. Η Ελλάδα έχει μια φύση καταπληκτική, έναν καιρό καταπληκτικό κι έναν ήλιο καταπληκτικό. Αυτά όλα ο Ελύτης τα βλέπει σαν σύμβολα. Βλέπει λοιπόν την Ελλάδα σαν πλασμένη από το χέρι του ίδιου του Θεού και πάνω σ' αυτή τη χώρα δημιουργήθηκε ένας τόσο μεγάλος πολιτισμός που από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα εξακολουθεί να υφίσταται, να παραπέμπουν σ' αυτόν τον πολιτισμό, να έχει επηρεάσει και να έχει μπολιάσει όλους τους άλλους πολιτισμούς και επιπλέον για 25 αιώνες υπάρχει ποίηση, γράφεται στην ελληνική γλώσσα συνέχεια ποίηση. Ο Ελύτης είναι κατενθουσιασμένος με την Ελλάδα σαν γη, σαν ύλη και σαν πνεύμα.

Γιατί θεωρείται σπουδαίος ποιητής ο Ελύτης;

Είναι σπουδαίος ποιητής όχι μόνο γιατί ύμνησε την Ελλάδα, τον πολιτισμό της ή την ανέδειξε, αλλά γιατί χρησιμοποίησε τη γλώσσα με τέτοιο τρόπο που κανείς μέχρι τότε δεν είχε κάνει. Ανέδειξε τις δυνατότητες της γλώσσας.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της ποίησης του Ελύτη;

Η αστραφτερή γλώσσα, το αστραφτερό τοπίο, τα σύμβολα που παίζουν και δημιουργούν μια Ελλάδα πέρα από την πραγματική, μια Ελλάδα ενός άλλου επιπέδου, μια Ελλάδα που είναι πραγματική και μία που είναι υπερ-πραγματική. Γιατί έδωσε στη μαγεία περιθώριο να δράσει. Έδωσε μέσα από την ποίησή του στην Ελλάδα περιθώριο να ανασάνει, την έβγαλε από τα απλά και καθημερινά που ήταν δέσμια των ιστορικών παθών και την έκανε κόρη λάμπουσα.

Γιατί κατασκεύαζε και χρησιμοποιούσε σπάνιες λέξεις στην ποίησή του;

Γιατί πιστεύει ότι η ποίηση είναι μια λειτουργία πνευματική, η οποία ξεπερνά την καθημερινότητα και γι' αυτό οι λέξεις πρέπει να μην είναι τετριμμένες ,συνηθισμένες και απλές, καθημερινές. Ήθελε η ποίηση να δίνει μία ώθηση, μία ανάταση προς τα πάνω, άρα οι λέξεις πρέπει να είναι τέτοιες που να βοηθάνε σ' αυτό.

Ποιο είναι το στοιχείο που κάνει την ποίηση του Ελύτη επίκαιρη και διαχρονική;

Κάθε μεγάλος ποιητής είναι πάντα επίκαιρος. Να σας θυμίσω ότι μπορούμε να ανατρέχουμε στους αρχαίους μας ποιητές, στους αρχαίους μας φιλοσόφους, στους αρχαίους μας ιστορικούς κ.τ.λ. και να λέμε ότι έτσι είπε και ο τάδε. Τους βρίσκουμε κάθε μέρα στη ζωή μας. Τα μεγάλα έργα, λέει ο Σεφέρης νομοθετούν και διδάσκουν. Και ο Ελύτης έχει προσφέρει μεγάλο έργο, το οποίο νομοθετεί και διδάσκει.

Πώς ήταν ως άνθρωπος ο Ελύτης; Τον είχατε γνωρίσει;

Τον είχα γνωρίσει. Ήταν ένας άνθρωπος πολύ ευγενικός, πολύ αριστοκρατικός, κάπως απόμακρος. Ήταν ποιητής και οι ποιητές δεν είναι του κόσμου τούτου.

Γιατί ασχολήθηκε τόσο πολύ με το κολάζ, τις συνεικόνες, όπως τις έλεγε;

Ήταν μόδα στην εποχή του , και πέρα από αυτό είχε κι άλλες ανησυχίες, π.χ ο Ντα Βίντσι ήταν και αρχιτέκτονας, ο Μιχαήλ ’γγελος το ίδιο. Ο Ελύτης ήταν και ζωγράφος. Και μάλιστα είχε την επιμέλεια μιας στήλης, ενός καλλιτεχνικού - εικαστικού περιοδικού. Του άρεσε λοιπόν η ζωγραφική. Και αφού του άρεσε η ζωγραφική έβρισκε ότι μπορούσε να συμπληρώνει την ποίηση του ή να δίνει την ποίησή του με μια εικόνα όπως την έδινε και με λόγια. Οι συνεικόνες, το κολάζ, ήταν της μόδας τότε, το κάνανε κι άλλοι. Να σας θυμίσω ότι κι ο Ρίτσος ζωγράφιζε τις πέτρες. Δεν ήταν μόνο ο Ελύτης που έκανε κάτι άλλο πέρα από ποίηση.

Γιατί το Αιγαίο κατέχει τόσο σημαντική θέση στην ποίηση του Ελύτη;

Γιατί το Αιγαίο έχει, λέει, ήθος, γιατί το Αιγαίο είναι η θάλασσα, η οποία είναι η κληρονόμος του ελληνικού πολιτισμού. Όπως όταν γίνεται μια θαλάσσια ανασκαφή και βρίσκεις μια αρχαία κολόνα ή ένα άγαλμα, σημαίνει ότι εκεί μέσα βρίσκεται ο πολιτισμός μας, βουλιαγμένος, ή και μέσα στο χώμα. Όταν λέει στη "Μικρή πράσινη θάλασσα" , "εκεί μέσα βρίσκονται κομμάτια πέτρες τα λόγια των θεών, κομμάτια πέτρες τα αποσπάσματα του Ηράκλειτου" σημαίνει πως εκεί μέσα βρίσκεται ο πολιτισμός μας, στον οποίο κι εγώ θέλω να είμαι μέρος. Το αγαπά λοιπόν το Αιγαίο. ’λλωστε το Αιγαίο ορίζεται γι΄ αυτόν από το τρίγωνο Μυτιλήνη, Κρήτη, Σπέτσες, Αθήνα.

Πώς πρέπει να διαβάζουμε τον Ελύτη; Όπως τους άλλους ποιητές;

Πρέπει να διαβάζουμε τον Ελύτη με την καρδιά μας, όχι με το μυαλό μας. Το μυαλό μας θα συνεπικουρεί. Είναι μια συναισθηματική ποίηση και ο Ελύτης δεν είναι υπέρ της λογικής, είναι υπέρ του συναισθήματος. Λέει μάλιστα ότι στην εποχή μας , όπου χρειάζεται μυαλό, οι άνθρωποι διαπρέπουν, όπου χρειάζεται συναίσθημα, αισθήσεις , οι άνθρωποι << υπνώττουν >>. Πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια μας, τα αυτιά μας και την όσφρησή μας για να καταλάβουμε τον Ελύτη. Με τις αισθήσεις μας, να το νιώθω με το σώμα μου αυτό που γίνεται, όχι με το μυαλό μου , γιατί αυτό είναι εξωτερικό.

Παρότι η Ελλάδα, κατά βάση εμπνέει τον Ελύτη, θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε οικουμενικό ποιητή;

Βεβαίως, διότι δεν είναι μόνο στην ποίηση του εκείνα τα αποσπάσματα που μας δείχνουν Ελλάδα.Τα περισσότερα ποιήματά του, πέρα από το ’ξιον Εστί και τα άλλα που έχουν θέμα την Ελλάδα και τα πάθη της , έχουν οικουμενικές απόψεις. Είναι πράγματα που υπάρχουν και σε άλλους μεγάλους σοφούς και ποιητές. Ο ποιητής είναι πάντα οικουμενικός. Ο Όμηρος πχ που είναι αρχαίος ποιητής είναι οικουμενικός. Το ίδιο και ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης. Ο Γκαίτε κι ο Σαίξπηρ είναι οικουμενικοί ποιητές.

Πώς πιστεύετε πως θα σχολίαζε, αν ζούσε, τη σημερινή πολιτικοκοινωνική κατάσταση της Ελλάδας ο Ελύτης;

Θα ήταν πάρα πολύ θλιμμένος. Ήδη έχει δώσει απάντηση ότι η Ελλάδα καταστρέφεται, αλλάζει και υπάρχει κίνδυνος να χαθεί, αλλά όμως ο ελληνικός πολιτισμός δεν πρόκειται να χαθεί και σε αυτόν τον πολιτισμό εκείνος προσβλέπει. Στον Μακρυγιάννη και στον Ηράκλειτο και αυτή είναι η ελπίδα του. Το έργο τέχνης είναι πάντα έργο ελπίδας. Και την ελπίδα, αν δεν τη χάσει ο Έλληνας , δεν θα αφήσει την Ελλάδα να χαθεί.

Η ομάδα ιστοσελίδας (webteam)



	Gadgets powered by Google